Informatie over de hoornaar

De hoornaar (Vespa crabro L.)

Familie : plooivleugeligen ( Vespidae)
Orde : vliesvleugeligen (Hymenoptera)

karakteristieke gele en zwarte dwarstekening op achterlijf
de kop, het borststuk en het eerste segment van het achterlijf zijn roodbruin tot donkerbruin gekleurd
de koningin lijkt op de werksters maar is forser respectievelijk 25-35 mm lang (werksters 17-24 mm lang)
de larven zijn wit en pootloos
op de zijkanten van de wespenkop bevinden zich grote langwerpige facetogen met aan de bovenzijde van de kop een drietal bijogen; bij de hoornaar is de kop achter de ogen sterk verbreed
2 stevige zijwaarts bewegende kaken (mandibels) met daaronder monddelen waarmee de wesp kan likken en zuigen; 2 paar doorzichtige vleugels
overgang van borststuk naar achterlijf sterk ingesnoerd (“wespentaille”)

volledige gedaanteverwisseling
jonge koningin zet ca. eind april eitjes af in eicellen van het door haar gebouwde begin van het nest
de eitjes komen uit een opening aan de basis van de legboor (angel)
eistadium:m 7-10 dagen
larvestadium: 1-2 weken
popstadium: 1-2 weken
van ei tot imago 3-5 weken (eerste werksters tweede helft mei)
mannetjes komen uit onbevruchte eieren
in augustus/september komen mannelijke exemplaren (darren) en vruchtbare wijfjes (jonge koninginnen) uit de poppen; deze verlaten het nest om te paren; de darren sterven spoedig na de paring

algemeen

bij het optreden van de eerste nachtvorst sterven de nestbewoners behalve de jonge koninginnen
voedsel: – eiwit- en suikerhoudend voedsel, vooral voor het voeden van de larven
temperatuur: – hoe hoger de luchttemperatuur, hoe actiever de wespen zich gedragen; tijdens de winterperiode alleen overwinterende jonge koninginnen

vochtigheid

schuilplaatsen

de hoornaar maakt zijn nesten altijd bovengronds, heeft een voorkeur voor bomen, maar komt ook in gebouwen voor
een afgebouwd nest heeft veelal een doorsnede van 20-35 cm, de dikte van het dak is ca. 6cm. en van de nestwanden 2-3 cm; er zijn vaak meerdere nestingangen; in de met pilaren verbonden (ca.8) raten (horizontaal) bevinden zich omstreeks 12.000 cellen.
een hoornaarnest kan in de loop van het jaar uitgroeien tot 4.000 bewoners
hoornaars leven ook van rupsen en spinnen die ze uitzuigen; daarmee voeden ze de larven
een hoornaarnest wordt slechts 1 seizoen bewoond

territorium

hoe hoger de luchttemperatuur hoe verder wespen zich van hun nest zullen verwijderen om te foerageren doorgaans is deze afstand niet groter dan enige honderden meters, max. ca. 1 km.

hoornaars kunnen hinderlijk zijn en soms pijnlijke steken toebrengen
de hoornaar is ‘vriendelijker’ dan de meeste wespensoorten; hoornaars zullen alleen steken als ze bekneld raken of als men ze aanraakt
het hoofdbestanddeel van gifwespen bestaat uit histamine en apitoxine; een steek is meestal ongevaarlijk behalve als de steek direct in een bloedvat plaatsvindt of als men overgevoelig is voor deze giftige stoffen
wordt een persoon na een wespensteek bleek, onpasselijk of duizelig, ga dan direct naar de huisarts of EHBO bij een ziekenhuis

de hoornaar vangt veel kleinere wespensoorten
wespen nemen deel aan het bestuiven van bloemen
nesten die geen gevaar opleveren voor mens en huisdier dienen ongemoeid te worden gelaten

De Hoornaar